Referendum

Sinds het op 2 en 3 juni 1946 gehouden referendum waarin de Italiaanse bevolking de republiek verkoos boven de monarchie, is deze dag een officiële feestdag, die gevierd wordt met parades,
Na 85 jaar een koninkrijk te zijn geweest, werd Italië – met 12.717.923 vóór en 10.719.284 stemmen tegen – een republiek. De leden van het koninklijk huis werden verbannen. Pas in 2002 mochten de mannelijke nakomelingen van het huis van Savoye de grens van Italië weer oversteken – daarvoor was zelfs een wijziging van de grondwet nodig.
2 Juni is de enige echte nationale feestdag van Italië, vergelijkbaar met Quatorze Juillet (14 juli, bestorming van de Bastille - Frankrijk) en The 4th of July (4 juli, onafhankelijkheidsdag - Verenigde Staten). Daarna zijn Bevrijdingsdag (25 april) en Dag van de Arbeid (1 mei) het belangrijkst.


Italiaanse driekleur

Op 2 juni wappert overal de nationale driekleur. De Italiaanse vlag, de tricolore, bestaat echter al veel langer dan de Italiaanse Republiek. Het driekleurige symbool wappert al sinds 7 januari 1797.
De geboortegrond van de vlag is Reggio Emilia, maar de kleuren zijn afkomstig uit Milaan. Het wapenschild van Milaan bestaat uit een rood kruis op een witte achtergrond. Samen met de groene kleur van de Milanese burgerwacht levert dit de vrolijke driekleur op.
Italianen die niet uit Milaan afkomstig zijn, geven echter een heel andere uitleg aan de drie kleuren. Zo zouden de drie kleuren staan voor geloof, hoop en liefde. Of voor hoop (groen), overtuiging (wit) en liefdadigheid (rood).
Weer anderen maken het nog poëtischer: groen zou symbool staan voor de vruchtbare Italiaanse heuvels, wit voor de besneeuwde bergtoppen en rood voor het bloed dat vergoten is bij het ontstaan van de Italiaanse Republiek. Wat de oorsprong ook is, feit is dat de Italiaanse driekleur vandaag de dag menig hart sneller doet kloppen…

Driekleur in de lucht

De Frecce Tricolori, ‘de driekleurige pijlen’, is de bijnaam van de Pattuglia Acrobatica Nazionale (PAN), die elk jaar de Italiaanse driekleur in de Romeinse lucht schildert.
Deze permanente groep, die deel uitmaakt van de militaire luchtmacht, bestaat uit tien vliegtuigen, waarvan negen altijd in formatie vliegen en één toestel geschikt is voor solovluchten. Hiermee is deze PAN het grootste militaire ‘acrobatenteam’ ter wereld. In deze blog lees je er meer over.

Symbool van de republiek

Het embleem van de Italiaanse republiek is veel minder oud. Op 5 mei 1948 – na een creatief proces van maar liefst 24 maanden, waarbij circa vijfhonderd Italianen meer dan achthonderd ontwerpen indienden – werd gekozen voor dit symbool, ontworpen door de Romein Paolo Paschetto:

Het lied van de Italianen

Terwijl je overal de driekleur ziet wapperen, zul je vandaag ook regelmatig het Italiaanse volkslied horen, Il Canto degli Italiani, oftewel ‘het lied van de Italianen’, is de officiële naam van het Italiaanse volkslied. De Italianen zelf noemen hun volkslied ook wel Inno di Mameli, omdat het werd geschreven door Goffredo Mameli.
Toen Mameli het lied in 1847 schreef, heerste er in Italië een periode van grote onrust. Er woedden ontelbaar veel volksopstanden om de eenwording van Italië te realiseren – en net zoveel relletjes om de eenheid van de regio’s te behouden.
Die strijd vind je dan ook terug in de sfeer van het volkslied: veel strofes verwijzen naar de strijd van de inwoners van het land dat we nu als Italië kennen om van Italië een onafhankelijk land te maken. Gezamenlijk binden ze de strijd aan tegen de jarenlange buitenlandse bezetting. Het volkslied is een uiting van deze strijd – en er zijn dan ook maar weinig Italianen die het met droge ogen kunnen zingen.